El Conseyu Consultivu valora en negativo una posible oficialidá

El Dictamen del Conseyu Consultivu d'Asturies sobre la reforma del Estatutu d'Autonomía, documentu al que tuvo accesu Asturies.com, pon en dulda la definición del asturianu como llingua y valora en negativo una posible oficialidá, que, d'otra manera, presenta como dalgo xurídicamente factible.


El testu del Conseyu Consultivu acuta 30 de les sos 166 páxines pa tratar l'asuntu del inxerimientu de la llingua nel estatutu y el so desarrollu normativu. Nestes páxines espéyase la posibilidá d'oficializar l'asturianu y lléndase esta midida al ámbitu políticu, pero amiéstense tamién valoraciones, toes elles negatives, sobre les consecuencies sociales qu'ello llevaría arreyao, reproduciéndose nel dictame del Conseyu Consultivu biende les opiniones y puntos de vista espresaos pol Presidente asturianu Vicente Álvarez Areces y por otros dirixentes de la FSA-PSOE y del gobiernu asturianu sobre la cuestión.

La parte del testu del Conseyu Consultivu na que s'estudia la cuestión del asturianu entama faciendo un resume de la historia llegal de la llingua a lo llargo de los 25 años d'autonomía. El dictame empondera l'actual redacción del artículu 4 del Estatutu d'Autonomía asegurando que foi'l resultáu "d'un delicáu equilibriu" en cuantes que l'inxerimientu del "bable" nel estatutu "nun foi pacíficu, dalgo qu'alerta sobre los problemes que tan tres de la so regulación xurídica, problemes que tan tres de la regulación del asturianu tan na delimitación del oxetu a regular, ello ye "qué ye, dende'l puntu de vista llingüísticu, el bable y la so realidá como mediu de comunicación na sociedá asturiana." Nesti sentíu, el testu remacha delles vegaes la idega de que, a lo menos dende'l planu xurídicu, en nengún llau se conseña la unidá llingüística del asturianu.

Tres d'ello, el testu alvierte de que "s'observa una tendencia a inxertar nel ordenamientu xurídicu del Principáu elementos que son más característicos d'una cooficialidá del bable que d'una política de promoción y que nun tienen aval estatutariu". La llei d'Usu del 1998 ye ún de los oxetos de la crítica del Conseyu Consultivu nesti particular, afirmando que la Llei presenta al asturianu como "llingua" ensin xustificar tala denominación que nun se correspuende cola lletra del estatutu y "dando por afitada una realidá llingüística que tien una esistencia non pacífica no tocante al so conteníu y les sos variantes". Como resultes d'esta y otres iniciatives el Conseyu Consultivu concluí que colos años foi esmigayando'l "delicáu equilibriu del artículu 4 del Estatutu".

El dictame del Conseyu Consultivu esplica que pa iguar esta contradicción cabe nel ordenamientu xurídicu'l declarar la oficialidá de la llingua, apurriendo delles fórmules, ente elles la declaración d'oficialidá nún ámbitu territorial llendáu. L'informe analiza les posibles implicaciones llegales y xurídiques d'esa declaración a nivel de la comunidá autónoma y del estáu, pero inxerta criterios sociollingüísticos amestaos a los xurídicos que-y correspuende analizar, afirmando que "la normalización social ha dir per delantre de la normalización xurídica" y sorrayando que la normalización conviértese en daqué "verdaderamente complicao al esistir una parte non pequeña de la sociedá que-y abulta que la normalización, de facese, diba ser un puru artificiu". El dictamen nun valora nin paecen conocer los sos autores esfuerzos normalizadores nin normativizadores que se ficieron nestos 25 años d'autonomía, y asina afírmen que "si pa iguar el problema se lleva alantre una normalización llingüística conseguirase una llingua académicamente correcta, cosa distinta ye que la ciudadanía la considere como propia, corriéndose'l riesgu de que la xulgue como reductora del pluralismu llingüísticu de les variedaes locales".